Skóra – wszystko co musisz o niej wiedzieć

Skóra człowieka jest jednym z najważniejszych narządów, jakimi dysponuje organizm ludzki.

Funkcje skóry
Skóra osłania narządy wewnętrzne przed wpływami środowiska zewnętrznego oraz utrzymuje równowag ę między ustrojem i otoczeniem Jej powierzchnia to ok. 1,5–2,0 m2, natomiast masa wraz z tkanką podskórną wynosi zwykle 18–20 kg (naskórek – ok. 0,5 kg, skóra właściwa – ok. 3,5 kg).
Grubość skóry waha się od 0,5 do 4 mm w zależności od okolicy ciała i narażenia na działanie czynników zewnętrznych, takich jak promieniowanie ultrafioletowe oraz urazy fizyczne. Najcieńsza skóra jest na powiekach (ok, 0,1 mm).
Grubość skóry zależy od: płci, wieku, genów, diety, przebytych chorób, rasy, rodzaju wykonywanej pracy.

Skóra składa się z 3-ch warstw:
1. NASKÓRKA (który składa się z 5-ciu warstw)
2. SKÓRY WŁAŚCIWEJ
3. TKANKI PODSKÓRNEJ TŁUSZCZOWEJ

Naskórek skóry gładkiej ( epiderma, z łac. – epidermis) 

Naskórek pokrywa szczelnie powierzchnię skóry. Jest najbardziej zewnętrzną, beznaczyniową lecz w głębszych warstwach żywą tkanką doskonale osłaniającą ciało przed czynnikami zewnętrznymi. Między innymi dlatego, że zbudowany jest wielowarstwowo i ma zdolność samoregeneracji. Dominują w nim keratynocyty – komórki rozrodcze przekształcające się stopniowo w osłonę rogową skóry. 

Budowa naskórka (schemat uproszczony) 

Budowniczowie naskórka – keratynocyty  układają się w 5 warstw, Są to:

1. warstwa rogowa, powierzchniowa
2. warstwa jasna, inaczej świetlana (martwa, bez jąder komórkowych, występuje tylko w grubych naskórkach, np. podeszwy);
3. Warstwa ziarnista
4. warstwa kolczysta
5. warstwa podstawna – najgłębiej położona część naskórka 

Warstwa podstawna i warstwa kolczysta to warstwy żywe. Nazywa się je łącznie warstwą rozrodczą. Wytwarza włosy, paznokcie, gruczoł łojowy, potowy, mlekowy. Podstawna warstwa naskórka jest złożona z kilku warstw keratynocytów. Komórki te biorą aktywny udział w procesie rogowacenia naskórka. Keratynocyty przemieszczając się przez warstwę kolczystą i ziarnistą naskórka – różnicują się i zmieniają stopniowo swą budowę. Podczas swej biernej wędrówki ulegają rogowaceniu, odwodnieniu, a ich metabolizm stopniowo słabnie aż wreszcie zamiera. Białka tych początkowo żywych komórek naskórka – przekształcają się w zrogowaciałe białka zawierające głównie keratynę, substancję odporną na wpływy chemiczne i nierozpuszczalną w wodzie. Na końcu swej wędrówki stają się ściśle dopasowanymi do siebie bardzo spłaszczonymi keratynocytami bezjądrowymi. Komórki te są martwe i przypominają łuski ryby lub ściśle ułożone dachówki na dachu. Stanowią rogowe płytki naskórka wypełnione wspomnianą keratyną i innymi białkami oraz sklejone ze sobą silnie kleistym spoiwem tłuszczowym (płaszcz lipidowy). 

W warstwie podstawnej naskórka występują ponadto: 

– komórki tzw.melanocyty – wytwarzające i magazynujące ciemny pigment nadający kolor skórze, zwany melaniną
– komórki Langerhansa – odpowiedzialne za zwalczanie ciał obcych toksyn i zarazków (reakcje immunologiczne) 
– komórki Merkela – komórki układu nerwowego rejestrujące różnorodne bodźce (ucisk, temperaturę, itp.)  

Warstwa rogowa naskórka ochrania skórę przed czynnikami chorobotwórczymi. Poza tym, nie przepuszcza wody.
Melanina znajdująca się w naskórku nadaje barwę skórze i chroni przed działaniem promieniowaniem słonecznym.
Podsumowanie: Pracujemy na granicy naskórka i skóry właściwej . Układ odpornościowy odrzuca pigment jako intruza.

SKÓRA WŁAŚCIWA – jest utworzona z tkanki łącznej, w której znajdują się włókna kolagenowe i elastyczne oraz elementy komórkowe: fibroblasty, mastocyty, komórki krwi oraz naczynia i nerwy.
TKANKA PODSKÓRNA – zbudowana z tkanki tłuszczowej i łącznej. Tu znajdują się gruczoły łojowe, potowe, paznokcie i włosy.